Publikacje

Strona główna / Publikacje / Amerykański Farm Bill 2008 i WPR Unii Europejskiej po 2013 roku

pod redakcją naukową Mirosława Drygasa

Amerykański Farm Bill 2008 i WPR Unii Europejskiej po 2013 roku

Warszawa 2009, 166 s., rys.
Wydawca: Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk
ISBN 83-89900-32-7

Polityka rolna Stanów Zjednoczonych Ameryki budzi we wszystkich częściach świata zarówno wielkie zainteresowanie, jak i ogromne kontrowersje. Stany Zjednoczone Ameryki, uważane za kolebkę gospodarki wolnorynkowej, od lat stosują bogate instrumentarium, pośredniego i bezpośredniego wspierania rolnictwa. Kraj ten jest też kluczowym producentem i eksporterem produktów rolnych w światowej skali. Eksport rolny USA przekracza 100 mld dol. rocznie, a sytuacja na rynkach rolnych w tym kraju ma wielki wpływ na kształtowanie się cen na rynkach globalnych i sytuację żywnościową w skali całego świata. Stany Zjednoczone są też jednym z głównych graczy na forum Światowej Organizacji Handlu w trwających negocjacjach handlowych Doha.
Tak wielka rola rolnictwa amerykańskiego legła u podstaw konferencji naukowej pt. Polityka rolna Stanów Zjednoczonych w świetle Farm Bill 2008 oraz przyszłość WPR Unii Europejskiej po 2013 roku, która odbyła się 24 października 2008 roku w Warszawie. Konferencję zorganizował IRWiR PAN we współpracy z Ambasadą Stanów Zjednoczonych Ameryki w Warszawie, Europejskim Funduszem Rozwoju Wsi Polskiej oraz Fundacją Edukacyjną 4-H w Polsce.
Tematyka konferencji koncentrowała się na dwóch zasadniczych kwestiach: przyjętej przez Kongres Stanów Zjednoczonych nowej ustawy rolnej na lata 2008-2012 (Farm Bill 2008) oraz na przewidywanych kierunkach reformy Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej po 2013 roku.
Głównym celem konferencji było upowszechnienie wiedzy o głównych założeniach i ewolucji prowadzonej obecnie w USA polityki rolnej wśród jak największego grona zainteresowanych tą problematyką, jak również zaprezentowanie stanowisk krajów członkowskich UE najbardziej zorientowanych na eksport rolny w kwestiach zapowiadanych reform i ograniczeń wspólnego budżetu na finansowanie WPR po 2013 roku.
Przedkładana czytelnikom książka jest w dużej mierze efektem konferencji. Zawarte w niej opracowania są rozszerzonymi wersjami wygłoszonych referatów. Co jest zrozumiałe i wynika z natury rzeczy, książka nie może stanowić zamkniętego kompendium wiedzy o złożoności i specyfice amerykańskich instytucjonalnych rozwiązań systemowych oraz nie przedstawia wyczerpująco pełnej palety stosowanego instrumentarium. Intencją jest raczej próba zainteresowania czytelnika oraz skłonienia i zachęcenia go do samodzielnej penetracji źródeł i poszukiwania dalszych, głębszych informacji dotyczących wybranych tematów i zagadnień.
Wydaje się jednak, że książka pozwala wyrobić sobie opinię o wadze, jaką nadają sektorowi rolno-żywnościowemu amerykańskie władze federalne i stanowe a także wyraźnie ilustruje, jak dobrze jest zorganizowany ten sektor w USA.
W części dotyczącej stanowisk Danii i Holandii odnośnie przyszłego kształtu WPR możemy zapoznać się z bardzo liberalnym podejściem tych krajów do przyszłej WPR. Przejawia się to przede wszystkim w optowaniu za stopniowym znoszeniem płatności bezpośrednich, a także w poparciu pogłębiania renacjonalizacji WPR, co z punktu widzenia interesów polskiego sektora rolno-spożywczego w wielu elementach może być trudne do zaakceptowania. Dali temu zresztą wyraz polscy dyskutanci.
Mamy nadzieję, że książka ta pozwoli Państwu poszerzyć wiedzę o amerykańskiej i europejskiej polityce rolnej i będzie przydatna szerokim kręgom czytelników.
Na zakończenie pragniemy podziękować wszystkim współorganizatorom konferencji, a także Fundacji Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA) oraz KPMG Sp. z o.o. za udzielone wsparcie, bez którego ani zorganizowanie konferencji, ani wydanie tej książki nie byłoby możliwe.

Mirosław Drygas, Ze wstępu do książki

SPIS TREŚCI

Wstęp (Mirosław Drygas)     7
Introduction (Mirosław Drygas)     9
1. Instrumentarium i struktura planowanych wydatków w ramach Farm Bill 2008 (Henry M.Bahn)   11
2. Wsparcie rynkowe dla rolników w Stanach Zjednoczonych (James Dunn)     35
3. Rozwój obszarów wiejskich w ustawie rolnej Stanów Zjednoczonych (Theodore R. Alter, Barbara L. Schramm, H. Louis Moore)     47
Załącznik I. Porównanie przepisów Farm Bill 1996 z przepisami zawartymi w poprzednich ustawach rolnych     63
Załącznik 2. Porównanie przepisów Farm Bill 2002 z przepisami zawartymi w poprzednich ustawach rolnych     66
Załącznik 3. Porównanie przepisów Farm Bill 2008 z przepisami zawartymi w poprzednich ustawach rolnych     72
4. Programy ochrony zasobów naturalnych narzędziem ochrony przyrody (Felix Spineli, Chuck Zelek)     81
5. Wsparcie federalne na rzecz edukacji, badań i doradztwa rolniczego w Stanach Zjednoczonych (Henry M. Bahn)     93
6. Spojrzenie na rolnictwo Pensylwanii (Jess Stairs)     111
7. Stanowisko rządu holenderskiego dotyczące oceny funkcjonowania Wspólnej Polityki Rolnej (Raymond Tans)     117
8. Duńskie stanowisko dotyczące zmian WPR po 2013 roku (Jan S. Wiuff)     133
9. Głosy w dyskusji 141
Victor Ashe - ambasador Stanów Zjednoczonych Ameryki w Polsce     141
Dorota Czykier-Wierzba - Uniwersytet Gdański     142
Andrzej Czyżewski - Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu     146
Czesław Siekierski - poseł do Parlamentu Europejskiego     147
10. Podsumowanie konferencji: uwagi i refleksje (Franciszek Tomczak)     149
Materialy promocyjne 161
Fundacja Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej (EFRWP) wspiera rozwój obszarów wiejskich 162
Program Leader w Unii Europejskiej i w Polsce     165

Powrót