Publikacje

Strona główna / Publikacje / Kultura w społeczności lokalnej - podmiotowość odzyskana?

Izabella Bukraba-Rylska

Kultura w społeczności lokalnej

Kultura w społeczności lokalnej - podmiotowość odzyskana?

Warszawa: IRWiR PAN, 2000, - 252 s.: zdj., tab.;
Seria Problemy Rozwoju Wsi i Rolnictwa
ISBN 83-85369-47-3

(nakład wyczerpany)

 

Jak w obecnych warunkach funkcjonuje kultura na wsi? Czy decentralizacja, pluralizm i samorządowość są wystarczającymi warunkami, by środowiska lokalne kształtowały tę sferę życia zgodnie z własnymi potrzebami, gustami i tradycjami, a więc w pełni podmiotowo? Jakie znaczenie w miejscowej ofercie kulturalnej przypisuje się lokalnemu dziedzictwu? Na te pytania autorka odpowiedzieć w książce podsumowującej wyniki badań w czterech wybranych gminach. Chociaż różnią się one położeniem, składem ludności, doświadczeniami historycznymi oraz stosunkiem do własnego dziedzictwa, zarazem jednak każda z nich stanowi szczególny przypadek pogranicza (etnicznego, wyznaniowego i kulturowego): prawosławno-katolicka Białowieża na wschodzie, sąsiadująca ze Słowacją Lipnica na Orawie, zamieszkały w połowie przez tzw. repatriantów Popielów na Opolszczyźnie, a nawet Przedbórz - położony wprawdzie w środkowej Polsce, ale w czasie zaborów przedzielony linią kordonu, z bardzo liczną niegdyś ludnością żydowską i usytuowany na styku regionu opoczyńskiego, radomszczańskiego i kieleckiego.

W poddanej badaniu dziedzinie wyróżniono aferę instytucjonalną (istnienie i kondycja palcówek), świadomościową (poglądy i opinie zainteresowanych) i treściową (znaki i wartości obecne w miejscowym repertuarze), co pozwoliło określić specyfikę każdej gminy. Przeprowadzone analizy potwierdzają niedoinwestowanie małych gmin w zakresie infrastruktury i istotny wpływ finansowych ograniczeń na kształt i rozmiar proponowanej oferty, ale zarazem wykazują zależność realizowanych obecnie działań dla kształtowania podmiotowość środowisk lokalnych i utrwalania się w nich syndromu "jaźni odzwierciedlonej".


Spis treści:

PRZEDMOWA 5

WSTĘP 7

I. GMINY, RESPONDENCI, NARZĘDZIA BADAWCZE 25

II. CZTERY GMINY — DZIEJE, STAN AKTUALNY, ŻYCIE KULTURALNE 40
Białowieża 40
Lipnica 57
Popielów 72
Przedbórz 87
Mieszkańcy gmin: między lokalnością a europejskością 103

III. ORIENTACJE KULTURALNE MIESZKAŃCÓW POLSKI LOKALNEJ 121

IV. ADIDASY I NICIORKI, CZYLI CO LUDZIE WIEDZĄ A CZEGO NIE WIEDZĄ 145

V. DZIAŁANIA LUDZKIE I OPÓR MATERII: LOKALNA PODMIOTOWOŚĆ Z POWIKŁANIAMI 174

VI. LOKALNA PODMIOTOWOŚĆ W PERSPEKTYWIE SAMORZĄDOWCÓW - AKTORZY, MECHANIZMY, ZAGROŻENIA 197

ZAKOŃCZENIE 221
SUMMARY 232
ANKIETA 235

Powrót