Maria Halamska

Studia nad strukturą społeczną wiejskiej polski, t. 3 Świadomościowe korelaty struktury społecznej Warszawa 2018, 174 s. Copyright © 2018 by Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN and Wydawnictwo Naukowe Scholar Spółka z o.o., Warszawa Copyright © 2018 by Maria Halamska ISBN 978-83-7383-858-1 ISSN 2543-5817

Publikacja i badania sfinansowane przez Narodowe Centrum Nauki na podstawie decyzji numer DEC-2013/11/B/HS6/01811

Książka do pobrania

We własnym przekonaniu wiejska Polska jest społeczeństwem klasy średniej. Na to poczucie duży wpływ ma kontekst społeczny: w stabilnej zbiorowości rolniczej, gdzie dominuje elitarny wzór relacji międzyklasowych, poczucie przynależności do klasy niższej jest równie częste jak poczucie przynależności do klasy średniej. W rezultacie naszych badań i dokonanych na ich podstawie analiz można stwierdzić, że u mieszkańców niknie (a niekiedy wręcz znikło) poczucie „gorszości” wsi w stosunku do reszty społeczeństwa, a nawet bywa ona postrzegana jako „lepsza”, gdyż podziały społeczne i konflikty są w niej mniej widoczne.
Z wprowadzenia

Interesująca książka naukowa, kontynuacja badań i analiz zawartych w poprzednich dwóch tomach o takim samym tytule głównym, w stosunku do których ma charakter komplementarny. Stanowi spójną całość w trzech kluczowych wymiarach: zakładanego modelu teoretycznego, przyjętej metodologii badań i sposobów analiz empirycznych zgromadzonego materiału badawczego.
Praca stanowi istotny wkład do badań nad świadomościowymi korelatami struktury społecznej. Jest interesująca jako publikacja badawcza, ale ma także duże walory dydaktyczne. Będzie przydatna w nauczaniu takich przedmiotów, jak: socjologia wsi, socjologia struktury społecznej, socjologia zróżnicowań i nierówności społecznych.
Z recenzji dr. hab. Ryszarda Cichockiego, prof. UAM

Spis treści
Wprowadzenie     7
1. Postrzeganie struktury społecznej    10
1.1. Wprowadzenie    10
1.2. Struktura społeczna w społecznej świadomości – niektóre koncepcje teoretyczne  13
1.3. Badania nad percepcją struktury społecznej w Polsce  16
1.4. Obrazy struktury społecznej w badaniach CBOS    26
1.5. Mieszkańcy wsi we własnym oglądzie  33
1.6. Podsumowanie  39
2. Charakterystyka badań empirycznych: założenia, dobór próby, charakterystyka badanych zbiorowości  41
2.1. Współczesna struktura społeczna wsi i jej zróżnicowanie  41
2.2. Założenia i hipotezy   45
2.3. Operacjonalizacja problematyki badawczej  50
2.4. Dobór i realizacja próby    55
2.5. Umiejscowione przestrzenie społeczne: charakterystyka badanych zbiorowości  58
2.6. Charakterystyka respondentów    70
3. Postrzeganie samych siebie    76
3.1. Wprowadzenie: perspektywa jednostkowa, perspektywa zbiorowa    76
3.2. Samooceny    77
3.3. Percepcja własnego miejsca w społeczeństwie w perspektywie funkcjonalnej i gradacyjnej    81
3.4. Idealne i materialne: segmenty struktury społecznej wsi według subiektywno-obiektywnych kryteriów  96
3.5. Wieś przeżyta, wieś wyobrażona   103
4. Wpływ kontekstu społecznego na opinie, postawy, zachowania   106
4.1. Wprowadzenie   106
4.2. Zróżnicowanie opinii   107
4.3. Postawy: nasilenie syndromu autorytarnego   116
4.4. Zachowania społeczne: przejawy w stylach życia   122
4.5. Podsumowanie: typ relacji międzyklasowych a kontekst społeczny   128
5. Wiejska Polska o sobie. Zakończenie   131
Aneks. Powiaty jako umiejscowione przestrzenie społeczne – charakterystyka (Dominika Zwęglińska-Gałecka)    136
Powiat koszaliński (typ inteligencko-robotniczy)   137
Powiat myszkowski (typ robotniczy)   140
Powiat lubartowski (typ rolniczy)   142
Bibliografia   150
Studies on the Social Structure of Rural Poland, Volumes 1–3   159
Indeks nazwisk   171