Publikacje

Strona główna / Publikacje / Sto lat reform agrarnych w Polsce

Marta Błąd

Sto lat reform agrarnych w Polsce

Warszawa 2019, 281 s.

Copyright © 2019 by Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN oraz Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa

ISBN 978-83-65390-41-7
ISSN 2543-5817

Książka do nabycia w księgarni internetowej Wydawnictwa Naukowego Scholar:

https://scholar.com.pl/pl/ksiazki/3887-sto-lat-reform-agrarnych-w-polsce.html

 

Publikacja opracowana w ramach projektu sfinansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki przyznanych na podstawie decyzji numer DEC-2015/19/B/HS4/01719

Spis treści
Przedmowa
9
Rozdział 1. Wprowadzenie metodologiczne 13
1.1. Ekonomia polityczna jako inspiracja i metodologiczna podstawa badań  13
1.2. Dlaczego historia jest nam potrzebna  14
1.3. Refleksja o „reformie” jako „zmianie”  19
1.4. O pojęciu „ustroju rolnego” i „reformy rolnej”  25
1.5. Pamiętniki jako źródło wiedzy  28
1.6. Matematyczność świata  31
Rozdział 2. Reformy agrarne Polski Odrodzonej 35
2.1. Uwłaszczenie chłopów  36
2.2. Przeludnienie i osoby „zbędne”  45
2.3. „Cukier krzepi, ale nie nas”, czyli o biedzie chłopskiej w pamiętnikach chłopów  51
2.4. Ku pierwszemu Sejmowi Ustawodawczemu   60
2.5. Debata sejmowa dotycząca reformy rolnej  63
2.6. Ustawy o reformie rolnej  72
2.7. Pierwszy spis powszechny Polski Odrodzonej. Struktura agrarna  78
2.8. Wyniki parcelacji i scalania w ujęciu statystycznym  88
2.9. Serwituty i ich znoszenie  102
Rozdział 3. Parcelacja ziemi i kolektywizacja w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej 111
3.1. Geneza i rola Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego  112
3.2. Dekret PKWN o przeprowadzeniu reformy rolnej   115
3.3. Przebieg reformy rolnej, czyli z czym zmagali się reformatorzy  118
3.4. Rezultaty reformy rolnej w ujęciu statystycznym   124
3.5. Reforma rolna w relacji Władysława Gomułki   132
3.6. „Ta ziemia jest nasza” – reforma rolna w pamiętnikach chłopów  137
3.7. „I stała się ciemność” – reforma rolna we wspomnieniach ziemian   148
3.8. Kolektywizacja polskiej wsi i opór przeciw kolektywizacji  159
3.9. Kolektywizacja w Pamiętnikach Nowego Pokolenia Chłopów Polskich  167
3.10. Język propagandy komunistycznej w tekstach dotyczących reform rolnych  171
Rozdział 4. Przekształcenia państwowych gospodarstw rolnych w Trzeciej Rzeczpospolitej 181
4.1. Transformacja ustrojowa i Plan Balcerowicza  181
4.2. Państwowe gospodarstwa rolne – rozmiar zjawiska  189
4.3. Debata sejmowa o przekształceniach państwowych gospodarstw rolnych  193
4.4. Ustawa o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa   199
4.5. Wyniki przekształceń państwowych gospodarstw rolnych w ujęciu statystycznym  204
4.6. Polityczny charakter likwidacji PGR-ów?  219
4.7. Społeczne konsekwencje likwidacji PGR-ów, czyli o tym, czy wszystkiemu winna jest transformacja systemowa  225
4.8. Transformacja systemowa i likwidacja państwowych gospodarstw rolnych w Pamiętnikach Nowego Pokolenia Chłopów Polskich  233
Zakończenie i wnioski 243
Bibliografia 257
Indeks osobowy 277

Powrót