Nauka
Wielofunkcyjność i wartość ziemi rolniczej - racjonalność wykorzystania a konflikty interesów
Ekonomiści uznają ziemię, obok kapitału i pracy, za klasyczny czynnik produkcji. Podkreślają, że ziemia jest dobrem ograniczonym i niemobilnym, co znacząco wpływa na specyfikę rynku ziemi. Dodatkowo, zwracają uwagę na jej podstawową funkcję jaką jest produkcja żywności. Jednocześnie zauważają, że produkcja rolna dostarcza szeregu dóbr i usług, które nie są bezpośrednio wyceniane przez rynek. Można do nich zaliczyć m.in. ochronę bioróżnorodności, pejzażu rolniczego oraz tożsamości regionalnej i kulturowej.
Jednak, coraz większe obszary ziemi rolnej są przekształcane na cele nierolnicze związane z budownictwem, transportem, zalesianiem czy turystyką. Prowadzi to do rosnącej rywalizacji i konfliktów między działalnością rolniczą i nierolniczą. Należy więc postawić pytanie o to, w jaki sposób te konflikty wpływają na efektywne użytkowanie ziemi oraz o wpływ różnych polityk państwa na konkurencję i konflikty interesów dotyczących użytkowania ziemi rolniczej.
Wielofunkcyjność ziemi, wymiar ekonomiczny, społeczny, kulturowy i środowiskowy użytkowania ziemi wymagają nowego, interdyscyplinarnego podejścia do oceny wartości ziemi i procesów zachodzących na rynkach ziemi. Jest to też niezbędne do kształtowania - opartej na naukowych podstawach - polityki państwa prowadzącej do racjonalnego i zorientowanego na przyszłość użytkowania ziemi rolnej. To duże wyzwanie dla nauk społecznych i przyrodniczych. Nasz projekt stara się zmierzyć z tym wyzwaniem w sposób kompleksowy.
Głównym celem projektu jest zidentyfikowanie najważniejszych konfliktów interesów związanych z użytkowaniem ziemi rolnej w Polsce oraz wykazanie zależności między interesariuszami, konfliktami, wielofunkcyjnością i wartością użytków rolnych.
Główna hipoteza badawcza projektu brzmi, iż konflikty dotyczące użytkowania gruntów rolnych rosną wraz z rozwojem gospodarczym i prowadzą do negatywnych zjawisk na rynku ziemi rolnej.
Wykonawcy projektu
dr hab. Dominika Milczarek-Andrzejewska - kierownik projektu
dr hab. Anna Bartczak
dr hab. Adam Czarnecki
mgr Anna Jórasz-Żak
dr hab. Renata Marks-Bielska
mgr Łukasz Widła-Domaradzki
dr hab. Adam Wąs
prof. dr hab. Jerzy Wilkin
PUBLIKACJE
- Milczarek-Andrzejewska, D., Wilkin, J., Marks-Bielska, R., Czarnecki, A., Bartczak, A. (2020). Konflikty o ziemię rolną - perspektywa ekonomiczna. Gospodarka Narodowa. The Polish Journal of Economics, 304(4), 5-31.
- Marks-Bielska, R. (2020). Konflikty związane z ziemią. W: Marks-Bielska, R. Ewolucja rynku ziemi rolniczej w Polsce. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, 66-83.
- Czarnecki, A., Milczarek-Andrzejewska, D., Widła-Domaradzki, Ł., Jórasz-Żak, A. (2023). Conflict dynamics over farmland use in the multifunctional countryside, Land Use Policy, 128, 106587. https://doi.org/10.1016/j.landusepol.2023.106587.
KONFERENCJE
Wyniki badań zostały przedstawione na szeregu krajowych i międzynarodowych konferencji np.:
1. XVII EAAE Congress pt. Agri-food systems in a changing world: connecting science and socjety, 29.08-01.09.2023, Rennes (Francja), European Association of Agricultural Economists:
- Referat pt. How Do Policies Shape Land-Use Conflicts Among Rural and Agricultural Stakeholders?
- Poster pt. Conflicting Preferences Over (Agricultural) Land Use in the Multifunctional Countryside - the Perspective of Farmers
2. VI Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. Czego nauczył nas kryzys?, 26-27.06.2023, Białystok, Wydział Ekonomii i Finansów Uniwersytetu w Białymstoku
- Referat pt. Konflikty wokół ziemi rolniczej z perspektywy ekonomicznej
3. 61st ERSA Congress pt. Disparities in a Digitalising (Post-Covid) world - Networks, Entrepreneurship and Regional Development, 22-26.08.2022, Pécs (Węgry), European Regional Science Association
- Referat pt. Conflict Dynamics Over Farmland Use in the Multifunctional Countryside
4. IAMO Forum pt. Enhancing resilience in a post‐pandemic era: challenges and opportunities for rural development, 22-24.06.2022, Halle (Saale) (Niemcy), Leibniz Institute of Agricultural Development in Transition Economies (IAMO)
- Referat pt. Conflict Dynamics Over Farmland Use in the Multifunctional Countryside
5. Warsaw Economic Seminars, 9.06.2022, on-line, Wydział Nauk Ekonomicznych UW i Szkoła Główna Handlowa
- Referat pt. Conflict Dynamics Over Farmland Use in the Multifunctional Countryside
6. XVI EAAE Congress pt. Raising the Impact of Agricultural Economics: Multidisciplinarity, Stakeholder Engagement and Novel Approaches, 20-23.07.2021, on-line, European Association of Agricultural Economists:
- Referat pt. Conflict Dynamics Over the Farmland Use in Poland
7. V Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. Anatomia kryzysu, 28-29.06.2021, Białystok, Wydział Ekonomii i Finansów Uniwersytetu w Białymstoku
- Referat pt. Dynamika konfliktów o użytkowanie ziemi rolnej w Polsce