Tytuł:	Nierówna przyjaźń. Układy klientalne w perspektywie historycznej
	Autor:	Antoni Mączak
	Seria:	Monografie FNP, Seria Humanistyczna
	wyd.:	Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, Wrocław 2003, ISBN 83-229-2318-X
	Publikacja jest esejem opartym na założeniu, że sprawy władzy są porównywalne w czasie i w przestrzeni, że przeszłości i współczesności warto przedstawić wspólne kwestionariusze, że częściej niż chcemy to przyznać, tkwimy w moewoli przyjętego języka i terminologii i że należy burzyć bariery dzielące dyscypliny naukowe
SPIS TREŚCI
WPROWADZENIE O temacie i jego losach Autorskie długi Rozdział I: KLIENTELA JAKO „PORNOGRAFIA POLITYKI": SŁOWA I ICH ZNACZENIA W poszukiwaniu słów: Sir Walter i erotyka klienteli Formalne/nieformalne Pytania otwarte. Chrystus i Arystoteles Rozdział II: ELEMENTY TEORII Dwa języki nauki. Propozycje definicji: Cavalcata w slużbie reformy Kościola. Święty Pawel i gmina chrześcijańska w Koryncie Fidelites - clienteles: Roland Mousnier i Anglosasi Król Henryk i błędny rycerz Rozdział III: GESTY KULAWEJ PRZYJAŹNI Społeczna funkcja pocałunku Równość - podległość - służalczość Klientela w grafice: Gerard de Lairesse Klientela w grafice: Jean-Pierre Norblin: Szlachcic polski w oczach gdańszczanki Gest nad górnym Nilem, Hudsonem i Wisłą Rozdział IV: ANTYK: KLIENTELA ZAPOMNIANA Dwie legendy Czasy republiki: klientela klasyczna: Plutarch: Mariusz O monopol klienteli Rozdział V: PAŃSTWO NOWOŻYTNE I JEGO WARIANTY Dwór monarszy: „Słońce i jego odbite promienie" Astronom dworzaninem „Dawna wesoła Anglia" i jej Dwór Klientela sformalizowana: szkockie bonds of manrent Krwawa zemsta (wróżda), czyli elementy paraleli historycznej Francja: Dwór królewski, arystokracja i urzędnicy Szwecja mocarstwem: Dwór i szlachta w służbie państwa: Polska szlachcianka w szwedzkiej sieci Rozdział VI: KLIENTELA STAROPOLSKA Rzeczpospolita samorządowa Konsekwencje przywilejów nieszawskich Klientelizm a oligarchia Wolność i racja stanu: Anonim o Rzeczypospolitej Magnateria: władza nad przestrzenią Klientelizm polityczny alfa polacca: Lubić, ile interesa każą Odrodzenie sarmatyzmu politycznego Rozdział VII: KRAINY ŚRÓDZIEMNOMORSKIE Południe i Północ: Sprzedając jarzyny na Południu Spór o Mezzogiorno „Amoralny familizm" i ograniczone zasoby: Niedobór i taska pańska Sycylia Clientela mafiosa: od feudo po syndykat zbrodni: Don Caló i Don Genco: „miód w ustach" Peryferie i skrajności regionu śródziemnomorskiego: Wróżda, czyli być klientem od kołyski „Ani darów brać będziesz...": Korupcja przy budowie socjalizmu w jednym kraju Patron, klient i podział dochodu społecznego Rozdział VIII: KLIENTELA I PARTIE POLITYCZNE: „Besen-, fakten- und aktenrein" „Palimpsest przyjaźni": wiktoriański patronat gentlemanów Włochy: od zjednoczenia po kryzys Chrześcijańskiej Demokracji Stany Zjednoczone: Biały Dom i okolice: Gefolgsmann Fuhrera. „Ci najlepsi i najbystrzejsi" Chicago: Mayor Richard J. Daley i „demokratyczna maszyna polityczna": Przemyślenia Mister Plunkitta Rozdział IX: ZSRR: LENIN, STALIN I KOLEKTYWNE KIEROWNICTWO Dziedzictwo samodzierżawia i rewolucja Od klik do terroru Klientele ery „kolektywnego kierownictwa" „Anatomia widma": Swetry dla Arktyki Rozdział X: AFRYKA: KRÓLOWIE, DYKTATORZY I OBYWATELE-PODDANI Europejskie słowa w afrykańskim buszu Afrykańskie przypadki feudalizmu/klientelizmu Wariacje zależności: krowy i ludzie: Przysłowia znad jezior Rolnicy i ludzie lasu Patron a administracja kolonialna Dekolonizacja i mit modernizacji Mobutu Sese Seko jako le Roi Soleil Rozdział XI: TRZECI ŚWIAT: JEDNOŚĆ I RÓŻNORODNOŚĆ Tajlandia i quasi-klientelizm: Sokoty i wielbłądy Ameryka Łacińska: jedna czy wiele? Compadre-compadrazgo Między hacjendą a urną wyborczą Rozdział XII: KLIENTELA DZIŚ - SKALA GLOBALNA Mchod-yon: patronat i suwerenność Tybetu Klientelizm jako najwyższe stadium imperializmu Dyktator jako klient buntowniczy Rozdział XIII: SZKICE O WSPÓŁCZESNOŚCI: KLIENTELE PO KOMUNIZMIE Patroni i klienci po PRL-u Rosja: wariacje rynkowe i bulgot klientów REFLEKSJE KOŃCOWE: ZASTRZEŻENIA I WARTOŚCI: Ludzie i zwierzęta Bibliografa Spis ilustracji Summary Indeks nazwisk

Powrót do: Wstęp do socjologii wsi
Opracowała: I. Bukraba-Rylska