Tytuł:

Teoria i wyjaśnienie. Z metodologicznych problemów socjologii

Autor:

Piotr Sztompka

Wyd.:

Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1973

 

Publikacja zawiera refleksje będące przedmiotem dyskusji kilku zespołów naukowych oraz doświadczeń z wykładów autora w latach 1970-72 na Uniwersytecie Jagiellońskim.

 

 

SPIS TREŚCI

 

 

Od autora

 

Część I. Teoria, empiria, czy teoria empiryczna

 

1. Dylemat: Teoria czy empiria w socjologii

2. Nowa faza sporu: Ku teorii empirycznej w socjologii

3. Zadania, dziedzina i zakres analizy

 

Część II. Pojęcie teorii

 

4. Kryteria i kierunki eksplikacji

5. Tradycyjne rozumienie teorii

5.1.     Pozadefinicyjne zastosowania terminu

5.1.1.     Pojęcie teorii konstruowane przez apozycję

5.1.2.     Pojęcie teorii konstruowane jako synonim

5.2.     Strukturalne definicje teorii socjologicznej

5.2.1.     Pojęcie twierdzenia teoretycznego

5.2.2.     Pojęcie systematyzacji teoretycznej

5.3.     Funkcjonalne definicje teorii socjologicznej

5.3.1.     Definicje teorii przez funkcje autonomiczne

5.3.2.     Definicje teorii przez funkcje instrumentalne

6. Teoria jako system wyjaśnień

6.1.     Funkcje teorii

6.2.     Struktura teorii

 

Część III. Strategia budowy teorii

 

7. Kategorie i założenia analizy metodologicznej

8. Generalizacyjne strategie budowy teorii

8.1.     Strategia klasyczna indukcyjna

8.2.     Strategia krzyżowania indywidualizującego i generalizującego kąta widzenia

8.3.     Strategia teorii „średniego rzędu”

8.4.     Strategia „systemowa”

8.5.     Strategia „modelowa”

8.6.     Strategia klasyczna hipotetyczno-dedukcyjna

9. Eksplanacyjna strategia budowy teorii

9.1.     Etap eksplanacji pierwotnej

9.1.1.     Ustalenie eksplanandum

9.1.2.     Konstrukcja eksplanans

9.1.3. Kontrola eksplanans

9.2.     Etap eksplanacji wtórnej

9.2.1.     Ustalenie eksplanandum wtórnego

9.2.2. Konstrukcja eksplanans wtórnego

9.2.3. Kontrola eksplanans wtórnego

9.3.     Etap unifikacji

9.3.1.     Konstrukcja systemu teoretycznego

9.3.2.     Kontrola systemu teoretycznego

 

Część IV. Ku socjologii teoretycznej

 

10.      Założenia metametodologiczne i tok rozumowania

11.      Istota postulowanej strategii

12.      Obrona postulowanej strategii

 

Bibliografia

 


Powrót do: Metodologia nauk społecznych
Opracowała: I. Bukraba-Rylska