Tytuł:

Mcdonaldyzacja społeczeństwa

Autor:

George Ritzer

Seria:

SPECTRUM

wyd.:

Wydawnictwo Literackie MUZA S.A., Warszawa 1997, ISBN 83-7079-588-9

 

Publikacja podejmuje problematykę makdonaldyzacji społeczeństwa, tematu cieszącego się rosnącym zainteresowaniem. Proces ten uległ dramatycznemu przyspieszeniu. Doprowadził do tak wielu zmian, że trudno je wszystkie ogarnąć naraz.

 

 

SPIS TREŚCI

 

 

1. Wprowadzenie do makdonaldyzacji

McDonald's jako symbol Ameryki

Długie ręce makdonaldyzacji

Cztery wyznaczniki makdonaldyzacji

Zalety makdonaldyzacji

Krytyka makdonaldyzacji - nieracjonalność racjonalności

Wnioski

2. Makdonaldyzacja i jej poprzedniki

Od „żelaznej klatki” do fabryki „szybkich dań”

Biurokracja: zracjonalizować życie

Holocaust: „produktem końcowym była śmierć”

Zarządzanie naukowe: znaleźć „jedyny i najlepszy sposób”

Taśma montażowa: produkowanie robotników robotów

Levittown: „domy rosły jak na drożdżach”

Centra handlowe: ucentrowienie Ameryki

McDonald's, czyli fabryka szybkich dań

Wnioski

3. Efektywność

Wędrujemy przez zaczarowany świat, jedząc palcami

Przemysł szybkodaniowy: wszystko za was zrobimy

Zdobywanie wyższego wykształcenia: po prostu wypełnić rubryki

Ochrona zdrowia: „leczenie z marszu”

Praca: dostawy „na czas”, a nie „na wszelki wypadek”

„Następny, proszę"

Wnioski

4. Kalkulacyjność

Duże hamburgery i małe komputery

Przemysł szybkodaniowy: „Olbrzymy” i „Wielorybniki”

Wyższe wykształcenie: stopnie, punkty, oceny i notowania

Ochrona zdrowia: pacjenci jako zielone banknoty

Praca: pieniądz - łakoma rzecz

Inne przykłady: komputer mnie zmusił

Wnioski

5. Przewidywalność

Na te domki deszcz nigdy nie pada

Przemysł szybkodaniowy: „siewasz, partnerze” i „powodzenia na szlaku”

Wyższe wykształcenie: testy spod sztancy

Ochrona zdrowia: komputerowa diagnoza

Miejsce pracy: nawet dowcipów uczą się na pamięć

Inne przykłady: disneyowska powierzchowność

Wnioski

6. Manipulacja

Maszyny i ludzie roboty

Przemysł szybkodaniowy: „jedz i spadaj!”

Oświata: nauka uległości

Ochrona zdrowia: kto decyduje o losie pacjenta? Praca: rób, jak ci mówię, nie, jak robię

Inne środowiska: telefonistki muszą się meldować

Wnioski

7. Nieracjonalność racjonalności

Zatory na „szczęśliwych szlakach”

Nieefektywność: długie kolejki do kas

Wysoki koszt: w domu taniej

Złudzenie zabawy: chi, chi! krach na giełdzie

Złudzenie rzeczywistości: nawet piosenkarze są podstawieni

Dehumanizacja: mycie gumowym wężem w „Korytku i napitku”

Ochrona zdrowia: jesteś tylko numerkiem

Wyższe wykształcenie: jak w rzeźni

Praca: czujesz się jak robot

Wnioski

8. Żelazna klatka makdonaldyzacji?

Siły napędowe makdonaldyzacji: opłaca się, cenimy ją, pasuje nam

Makdonaldyzacja i parę alternatywnych perspektyw: szybkie dania w epoce „post”

Wnioski

9. Granice makdonaldyzacji

Narodziny i śmierć

Poród i przed porodem: „stechnicyzowane” ciąże i dzieci „na zamówienie”

Umieranie - przed, w trakcie i dalej: trumny na pasie transmisyjnym

Wnioski

10. Poradnik praktyczny życia w zmakdonaldyzowanym społeczeństwie

Czy ta klatka jest z aksamitu, gumy czy żelaza

Zmiany zmakdonaldyzowanych instytucji: jak nie zbankrutować

Tworzenie „rozsądnych” opcji: czasami trzeba złamać przepisy

Jak stworzyć sobie niezracjonalizowaną niszę: zespoły badawczo-rozwojowe

Indywidualne podejście do makdonaldyzacji: bojkotowanie procesu

Wnioski

 


Powrót do: Procesy cywilizacyjne: prognozy, diagnozy, antycypacje
Opracowała: I. Bukraba-Rylska